Inhoud
De herdenkingsramen in kerken vallen ook onder de bijzondere monumenten ter nagedachtenis aan de Eerste Wereldoorlog, ook wel ‘herinneringsramen’, ‘dodenramen’, ‘oorlogsramen’ of ‘patriottische ramen’ genoemd. Ze zijn de christelijke vorm van het oorlogsmonument, dat de kerkgangers aanspoort tot herdenken van en bidden voor de omgekomen soldaten en tegelijk een religieus karakter geeft aan hun opoffering. De vrij ongewone afbeeldingen zetten meestal de ‘Poilu’ in scène als martelaar naast Bijbelse figuren en heiligen.
In de verwoeste zone van de Pas-de-Calais bezitten 48 kerken dergelijke glas-in-loodramen. Zeven kerken hebben er twee, soms drie. Beroemde kunstenaars droegen bij aan de uitvoering, zoals Francis Chigot (Limoges), Jean Gaudin (Parijs) en Georges Janin (Nancy).
Deze monumentale afbeeldingen getuigen vandaag van het door de inwoners geleden trauma. Ze dragen bij aan het rouwproces en aan de wens het drama te boven te komen om de ruïnes te herstellen.
Door Patrick Wintrebert,
Conservator van
Antiquiteiten en Kunstvoorwerpen bij de Departementale Archieven van de Pas-de-Calais