Tussen 1921 en 1927 worden op initiatief van de Franse Touring Club en zijn Belgische soortgenoot 118 monumenten opgericht (96 in Frankrijk en 22 in België) op belangrijke plaatsen van de Eerste Wereldoorlog. In Frankrijk geven ze het verste punt dat de Duitsers op 18 juli bereikten tijdens het voorjaarsoffensief van 1918.Deze demarcatiestenen van 1,25 meter hoog en uitgehouwen in roze graniet zijn ontworpen door de Parijse beeldhouwer Paul Moreau-Vauthier. In België bestaan drie verschillende versies (Franse, Britse en Belgische), voornamelijk onderscheiden door de helm van de strijders. In Frankrijk bestaat alleen de Franse versie. Op de zijkanten van het monument staan de onderdelen van de uitrusting van de soldaat (gasmasker, heupfles, enzovoort) en de inscriptie ‘Hier werd de vijand gestopt op 18 juli 1918’, met de plaats waar het monument zich bevindt. Maarschalk Pétain gaat over de keuze van de plaatsen.Een deel van deze stenen werd vernietigd tijdens de Tweede Wereldoorlog of door verkeersongelukken. Nu zijn er nog 94 over. Eén steen staat langs de weg van Arras naar Cambrai bij Tilloy-lès-Mofflaines.

Yvan PACHEKA,
Departementale Archieven van de Pas-de-Calais