Voor alle oorlogvoerende landen is de pers gedurende de hele Eerste Wereldoorlog van vitaal belang om de publieke opinie te beheersen. Kranten worden streng gecensureerd en mogen hun lezers alleen informeren via officiële communiqués.In het door de Duitsers bezette Franse grondgebied wordt niets losgelaten over verwanten of het wel en wee van het Franse leger. Alleen de Duitsers verspreiden informatie en lanceren in november 1914 ‘La Gazette des Ardennes’ (gedrukt in Charleville-Mézières).

De Kommandanturen zorgen voor de verspreiding van het blad, dat start als een weekblad met een kleine oplage (4.000 exemplaren), voornamelijk vertalingen van officiële Duitse communiqués. Als het Duitse militaire gezag ziet dat de bevolking vijandig staat tegenover het blad, wordt de Franse journalist Prévost aangenomen om de boodschap beter te laten overkomen.

Hij neemt vanaf april 1915 het initiatief om een lijst te publiceren van Franse krijgsgevangenen en soldaten die in krijgsgevangenschap zijn overleden. In de rubriek komen al met al meer dan 250.000 namen te staan. In oktober 1917 bedraagt de oplage 175.000 exemplaren. Ook al trekken de bewoners hun neus op voor deze ‘leugenaarskrant’ (journal des minteux), toch blijven ze afhankelijk van de verstrekte informatie. Het laatste nummer verschijnt op 2 november 1918.

Door Yves Le Maner, Directeur van
La Coupole,
Centrum voor Geschiedenis en Herinnering van de Nord–Pas-de-Calais

De Lillerkriegszeitung

De Lillerkriegszeitung is een Duitse krant die speciaal voor de bezettingstroepen wordt uitgegeven. Hij wordt gedrukt op de persen van de gevorderde regionale krant L’Echo du Nord. Het personeel is Duits en staat onder leiding van twee schrijvers: Oscar Hoecker en baron Georges Ompteda. De illustraties zijn van ene Arnold, een bekende tekenaar van het humoristische blad Simplicissimus uit München.

De redactie zit in hetzelfde kantoor als de Grand-Echo, naast de Grand-Garde, en wordt dag en nacht bewaakt door een sterk gewapend detachement. De krant komt wekelijks uit, maar iedere middag verschijnt een los blad met het laatste nieuws. De Lillerkriegszeitung verzorgt ook de druk van andere uitgaven zoals Lille in deutscher Hand. De bezettingstroepen kunnen ook andere Duitse kranten kopen in de Rue Nationale, in het gevorderde pand van de Crédit Lyonnais, ingericht als krantenhandel.

Claudine Wallart,
Conservateur en chef du Patrimoine
aux Archives départementales du Nord

• Parutions du "Lillerkriegszeitung" de décembre 1914 à septembre 1918, consultables en ligne sur le site de la Bibliothèque de l'Université d'Heidelberg
• German and Austrian Wartime Magazines sur www.greatwardifferent.com
• "1914-1918 : l’image livrée par l’occupant allemand à l’occupé français", transcription d'un exposé d'Hubert François, sur www.galerie-photo.com
• La propagande pendant la première guerre mondiale au travers de la caricature, des cartes postales et des premiers illustrés, sur www.kaskapointe.fr